Wat als een onthaalbrochure zó technisch is dat een nieuwe collega bij thuiskomst denkt: “Ik ga dit nooit kunnen”? Wat als een werknemer niet uitgenodigd wordt voor overleg, niet omdat hij niets te zeggen heeft, maar omdat niemand zeker weet of hij alles wel begrijpt?
Dat soort situaties komt vaker voor dan we denken. Daarom organiseert Amal op vrijdag 13 juni de Inspiratiedag Duidelijke Taal: een dag vol inzichten en concrete voorbeelden om taal begrijpelijk te maken voor iedereen, zonder te vervallen in versimpeling of betutteling.
Taal als sleutel tot duurzame samenwerking
“Duidelijke taal is geen extraatje,” zegt Goedele, medewerker advies en ondersteuning. “Het is een fundamenteel recht. Mensen moeten informatie kunnen vinden, begrijpen én gebruiken. Of het nu gaat om een ziekenhuisbrochure, een werkrooster of een uitnodiging voor overleg.”
Duidelijke taal is geen extraatje. Het is een fundamenteel recht.
De vragen die Amal de laatste jaren krijgt, zijn veranderd. “Vroeger draaiden ze vooral rond communicatie met klanten of cliënten. Vandaag zoeken bedrijven en organisaties houvast voor duidelijke taal op de werkvloer zelf,” zegt medewerker advies en taalondersteuning, Mieke. Denk aan duidelijke instructies, e-mails of interne gesprekken tussen collega’s met verschillende taalachtergronden.
Dat is geen toeval. “Diversiteit is een realiteit geworden, zeker in een superdiverse stad als Gent,” zegt Goedele. “En wie duurzaam en inclusief wil samenwerken, moet ook in zijn taal helder, menselijk en respectvol zijn. Anders worden mensen uitgesloten nog voor ze zichzelf écht kunnen laten zien.”
Van quick fix naar langetermijnverandering
Tijdens de inspiratiedag ontdekken deelnemers hoe Amal organisaties en bedrijven ondersteunt: vanuit praktijk, ervaring en samenwerking. “We willen dat werkvloeren kunnen proeven van ons aanbod. Zodat bedrijven en organisaties ontdekken hoe we hen ook daarna kunnen blijven ondersteunen. Met advies, vorming of begeleiding op maat.” glimlacht Goedele. “Duidelijke taal is een proces dat mee evolueert met je organisatie. Niet één inspiratiedag, maar een startpunt voor blijvende verandering.”
Wat Amal onderscheidt? “Wij vertrekken vanuit ervaringen en menselijke verhalen.” Geen taalbeleid voor mensen, maar met mensen. “We betrekken alle collega’s, niet enkel HR of leidinggevenden. Zo bouwen we samen vormingen op maat. Dat is langetermijnwerk, geen communicatiepleister op een diepe breuklijn.”
Geen kindertaal, wel klare taal
Duidelijke taal is niet alleen voor mensen met een andere moedertaal. “Duidelijke taal is voor iedereen,” benadrukt Mieke. “Ook Nederlandstaligen, kortgeschoolden en zelfs hoogopgeleiden geven aan dat ze vaak verdwalen in brieven, contracten of procedures.”
Duidelijke taal is de snelste weg naar meer betrokkenheid, minder drempels en een sterker team.
Duidelijke taal gaat niet over versimpelen, maar over verduidelijken. “Je past je taal aan aan wie voor je zit, zonder te vertrekken vanuit jezelf of je eigen referentiekader,” zegt Goedele. “Geen kindertaal, maar taal die respectvol, correct én begrijpelijk is.”
“Mensen leren niets van taal die hen overweldigt,” vult Mieke aan. “Het leerproces zit net tussen te moeilijk en te makkelijk, daar ontstaat groei.”
Amal werkt vaak met meertalige teams. De boodschap: organiseer taalinitiatieven niet voor mensen, maar met hen. “Ga in gesprek: wat werkt, wat niet? Welke vaktermen zijn verwarrend? Wat verwacht je van elkaar? Duidelijke taal begint met luisteren.”
De gevolgen van onduidelijke taal
Wie niet begrepen wordt, haakt af. “We zien wantrouwen, misverstanden, verkeerde diagnoses of inschattingen van competenties. Mensen voelen zich onveilig of geïsoleerd,” zegt Goedele. “Soms gaat het over kleine dingen, zoals verwarring rond een parkeerverbod. Soms over grote: zoals een ingenieur die in een basiscursus rekenen belandt. Of een onthaalbrochure die zo complex is dat een medewerker op dag één al aan zichzelf begint te twijfelen.”
De gevolgen zijn ook organisatorisch voelbaar: misverstanden, tijdverlies, onveilige situaties, en inefficiëntie. “Maar het allerbelangrijkste verlies,” zegt Mieke, “is dat je boodschap niet overkomt.”
Heldere taal is ook systeemverandering
Amal pleit ervoor om duidelijke taal te erkennen als volwaardig taalregister, naast juridische of literaire taal. De nieuwe ISO-norm voor duidelijke taal onderbouwt dat idee. En als het van Amal afhangt, gaat het verder: “Stel je voor dat Vlaanderen, net als Zweden of via de Amerikaanse Plain Writing Act, duidelijke taal verplicht voor alle overheidscommunicatie,” zegt Goedele. “Dat zou zoveel openheid en vertrouwen uitstralen.”
Een overheid die helder communiceert, zegt: ik ben er voor iedereen. Dat geldt trouwens ook voor bedrijven en andere sectoren. “Duidelijke taal is de snelste weg naar meer betrokkenheid, minder drempels en een sterker team.”
Meer dan woorden: ook toon en houding
Taal is meer dan grammatica. Het gaat ook over toon, over luisterbereidheid, over het durven zeggen: ik weet iets niet, vertel het me. Mieke vat het mooi samen: “Wees een OEN: Open, Eerlijk en Nieuwsgierig. Dan pas ontstaat er echt gesprek.”
Wees een OEN: Open, Eerlijk en Nieuwsgierig. Dan pas ontstaat er echt gesprek.
We zijn Amal Gent
Wil jij ook een verschil maken en bouwen aan een warmere, inclusieve werkvloer?
Ontdek onze vormingen en diensten voor organisaties en bedrijven.