Hoe praat je als volwassene met kinderen over discriminatie of racisme? Vanaf welke leeftijd praat je met kinderen over racisme? Aan de hand van deze vijf stellingen krijg je tips om het gesprek aan te gaan.
Waar. Als volwassene ben je een rolmodel voor jonge kinderen. Kinderen doen niet wat je zegt, maar wat je doet. Een kind pikt al snel kleine signalen op en kopieert het gedrag van een volwassene. Voor je praat over discriminatie is het dus belangrijk dat je stilstaat bij je eigen vooroordelen en privileges. Informeer je door te luisteren naar de ervaringen van anderen, bekijk documentaires, beluister podcasts, bezoek culturele evenementen of lees je in.
Niet waar. Onderzoekster Judi Mesman doorbreekt het idee dat kinderen geen uiterlijke verschillen zien. Baby’s kunnen vanaf negen maanden een onderscheid maken tussen mensen. Ze hangen daar dan wel nog geen oordelen aan vast. Vanaf een jaar of vijf krijgen kinderen een voorkeur voor kinderen die op hen lijken. Factoren zoals opvoeding, diversiteit op school en in de vriendengroep, de tv-programma’s die ze bekijken … spelen hier een rol in. Een bekend voorbeeld is het poppenexperiment, waarbij kinderen met een leeftijd van twee tot vier jaar poppen met een lichte huid mooi vinden en poppen met een donkere huid stout. Door op die leeftijd al verschillen te benoemen, kan je taboes doorprikken.
Waar. Praat met kinderen over gelijkwaardigheid. Het is een concept dat ze begrijpen. Leg uit dat mensen soms onrechtvaardig behandeld worden vanwege hun huidskleur, religie, gender, geaardheid of afkomst. Door concrete voorbeelden te geven, help je kinderen om de complexiteit van discriminatie beter te begrijpen. Een kind zegt: "Ik wil niet met die pop spelen, dat is voor meisjes." Ga in dialoog en stel vragen: “Waarom is een pop enkel voor meisjes? Jongens mogen ook met poppen spelen."
Achter een uitspraak als "dat kindje ziet eruit als kaka" schuilt de vraag: "Waarom ziet dat kindje er anders uit?". Tracht dus eerst te achterhalen wat er achter de uitspraak schuilt: is het kwetsend bedoeld of begrijpt het kind het gewoon niet. Geef daarna rustig en eerlijk antwoord: “Dat kindje is niet vuil. Dat is zijn huidskleur.” Lagereschoolkinderen kan je gerust uitleggen dat de stof melanine de huid een andere kleur geeft en beschermt tegen zonlicht.
Benoem tot slot niet enkel verschillen op basis van etnische achtergrond, maar ook in interesses, voorkeuren, ideeën. Probeer van het wij-zij-verhaal weg te blijven. Vertel niet over ‘de andere' en focus op gelijkenissen. Denk bijvoorbeeld aan de vraag "Wat is jullie lievelingseten?".
Niet waar. Wacht niet tot er een incident plaatsvindt. Speel in op alledaagse situaties zoals een lied op de radio, een ketnet-programma, gebeurtenissen in de media zoals het zwartepietendebat ... Zijn jullie aan het kleuren, wijs je kind er dan op dat het ‘huidskleurige’ potlood niet op alle huidskleuren lijkt en ze het daarom beter zalm of beige kunnen noemen. Negeer nooit racistische uitspraken, scheldwoorden, kwetsende stereotypes of onbegrip. Vanaf het vierde en vijfde leerjaar kan je kinderen meer achtergrond en context geven. Leg uit waar racisme vandaan komt: de koloniale geschiedenis, het slavernijverleden ...
Waar. Geef een jong kind een pop die er net zo uitziet als hem of haar. Gebruik inclusieve prentenboeken, films en series. Verdiep je met de kinderen in de geschiedenis door museums te bezoeken of speel een spel. Ook reizen en in aanraking komen met andere culturen in je eigen omgeving kan hun blik verruimen. Ga met hen in gesprek en stel vragen zoals: “Hoeveel kinderen van kleur, hoeveel meisjes, hoeveel kinderen met een beperking ... spelen een positieve hoofdrol in de boeken of films …".
Het gesprek aangaan, betekent niet dat je overal een antwoord op moet hebben. Maar door te zwijgen, geef je onrechtstreeks aan dat discriminatie oké is. Geef toe dat jij het antwoord ook niet altijd weet. Kinderen zijn de toekomst. Door diversiteit te tonen en te normaliseren geef je ze een toekomstvisie mee.
Zeg het met boeken. Deze verhalen zijn er om kinderen op een laagdrempelige manier te leren over discriminatie en racisme. Check zeker onze boekentips:
Iedereen kan met discriminatie te maken krijgen. Het bestaat in alle vormen en maten, heel zichtbaar of net verborgen. Van het uitjouwen van één van de rode duivels omwille van huidskleur tot het niet aanwerven van bepaalde groepen op de arbeidsmarkt. Discriminatie is bij wet verboden en dus strafbaar in België. Maar hoe ontstaat discriminatie? Wat zijn de gevolgen en wat kan je zelf doen?
Je wil duidelijk communiceren naar een divers publiek, bereikbaar zijn voor iedereen. Je klanten zo goed mogelijk ondersteunen. Maar je weet niet goed hoe te beginnen? In dit artikel geven enkele ervaringsdeskundigen je 5 concrete tips mee om je digitale dienstverlening zo toegankelijk mogelijk te maken voor iedereen. Deze tips zijn het resultaat van hun screening van de nieuwe website van Amal.
Hoe zorg je er als eventplanner voor dat iedereen zich welkom voelt? Dat je event de diversiteit in onze samenleving weerspiegelt van begin tot eind? Deze tien tips helpen je op weg om een inclusief evenement te organiseren. Je bereikt niet enkel meer mensen, maar verbindt ze ook met elkaar.